Reklama
Samorząd dla rodziny - nowy obowiązek dla JST
Wpis dodał: Marcin Żyski | Zgłoś błąd lub naruszenie
Do Sejmu trafił projekt ustawy, której celem ma być ułatwienie i usprawnienie realizacji zadań własnych samorządów terytorialnych w zakresie polityki prorodzinnej.
Jak czytamy w projekcie taka inicjatywa była potrzebna, ponieważ w trzech bazowych ustawach samorządowych tj. w ustawie o samorządzie gminnym, w ustawie o samorządzie powiatowym oraz o w ustawie samorządzie województwa jako jedno z głównych zadań JST wymieniona została polityka prorodzinna, ale to zadanie pozostaje "chyba jedynym", które zostało wskazane samorządom "do realizacji w ogólny sposób".
W przeciwieństwie do pozostałych kompetencji samorządów (edukacja, pomoc społeczna, ochrona zdrowia itd.), gdzie istnieją ustawy określające szczegółowe kompetencje każdego organu władzy, w sferze polityki prorodzinnej dotąd brakowało podobnych regulacji. Jak czytamy w uzasadnieniu projektu:
"Brak jest w reżimie prawnym regulacji stanowiących o tym, czym ma być polityka prorodzinna realizowana przez samorządy i jaki ma być jej zakres. Jedynie w ustawie o samorządzie gminnym zapisano, że w ramach polityki prorodzinnej gmina zapewnić ma kobietom w ciąży opiekę socjalną, medyczną i prawną. Trudno jednak mówić o skutecznej polityce prorodzinnej na poziomie gminy, jeśli miałaby się ograniczać do tego wąskiego zakresu. W przypadku powiatów i województw brak ustawy dotyczącej polityki prorodzinnej praktycznie uniemożliwia realizację tego zadania".
Zdaniem projektodawców jednostki samorządu terytorialnego nie miały dotąd mobilizacji do podobnych działań, ponieważ zgodnie z prawem "samorządy wykonują zadania opisane ustawami". Co więcej, brak podobnej ustawy powodował opór ze strony organów nadzorczych, które nie znajdowały podstaw prawnych do wydatkowania środków publicznych na prorodzinne pomysły samorządowców.
Nowa ustawa nakłada zatem na samorządy obowiązek opracowania samorządowych programów polityki prorodzinnej, których celem jest wyznaczenie strategii realizacji polityki prorodzinnej. Nie zawiera jednak żadnych szczegółowych wytycznych, którymi JST miałyby się kierować, nie sugeruje rodzajów działań ani nie wskazuje poziomu środków. Jak czytamy w zapisach:
"Projekt ustawy nie narzuca sposobu przygotowania dokumentu, pozostawiając w tym zakresie maksymalną wolność samorządowcom. Zawarty jest bowiem katalog przykładowych elementów, jakie dokument może zawierać. Wskazane elementy nie są jednak obligatoryjne, każdy samorząd może bowiem inaczej rozeznać potrzeby".
Uchwały podejmowane przez rady (gminy, powiatu lub województwa) będą wcześniej opiniowane pod kątem zgodności z polityką prorodzinną przez komisję ds. rodziny lub polityki społecznej. Proponowane jest, aby samorządowe organy wykonawcze przedstawiały coroczne sprawozdania z realizacji programów polityki prorodzinnej.
Jak czytamy w projekcie taka inicjatywa była potrzebna, ponieważ w trzech bazowych ustawach samorządowych tj. w ustawie o samorządzie gminnym, w ustawie o samorządzie powiatowym oraz o w ustawie samorządzie województwa jako jedno z głównych zadań JST wymieniona została polityka prorodzinna, ale to zadanie pozostaje "chyba jedynym", które zostało wskazane samorządom "do realizacji w ogólny sposób".
W przeciwieństwie do pozostałych kompetencji samorządów (edukacja, pomoc społeczna, ochrona zdrowia itd.), gdzie istnieją ustawy określające szczegółowe kompetencje każdego organu władzy, w sferze polityki prorodzinnej dotąd brakowało podobnych regulacji. Jak czytamy w uzasadnieniu projektu:
"Brak jest w reżimie prawnym regulacji stanowiących o tym, czym ma być polityka prorodzinna realizowana przez samorządy i jaki ma być jej zakres. Jedynie w ustawie o samorządzie gminnym zapisano, że w ramach polityki prorodzinnej gmina zapewnić ma kobietom w ciąży opiekę socjalną, medyczną i prawną. Trudno jednak mówić o skutecznej polityce prorodzinnej na poziomie gminy, jeśli miałaby się ograniczać do tego wąskiego zakresu. W przypadku powiatów i województw brak ustawy dotyczącej polityki prorodzinnej praktycznie uniemożliwia realizację tego zadania".
Zdaniem projektodawców jednostki samorządu terytorialnego nie miały dotąd mobilizacji do podobnych działań, ponieważ zgodnie z prawem "samorządy wykonują zadania opisane ustawami". Co więcej, brak podobnej ustawy powodował opór ze strony organów nadzorczych, które nie znajdowały podstaw prawnych do wydatkowania środków publicznych na prorodzinne pomysły samorządowców.
Nowa ustawa nakłada zatem na samorządy obowiązek opracowania samorządowych programów polityki prorodzinnej, których celem jest wyznaczenie strategii realizacji polityki prorodzinnej. Nie zawiera jednak żadnych szczegółowych wytycznych, którymi JST miałyby się kierować, nie sugeruje rodzajów działań ani nie wskazuje poziomu środków. Jak czytamy w zapisach:
"Projekt ustawy nie narzuca sposobu przygotowania dokumentu, pozostawiając w tym zakresie maksymalną wolność samorządowcom. Zawarty jest bowiem katalog przykładowych elementów, jakie dokument może zawierać. Wskazane elementy nie są jednak obligatoryjne, każdy samorząd może bowiem inaczej rozeznać potrzeby".
Uchwały podejmowane przez rady (gminy, powiatu lub województwa) będą wcześniej opiniowane pod kątem zgodności z polityką prorodzinną przez komisję ds. rodziny lub polityki społecznej. Proponowane jest, aby samorządowe organy wykonawcze przedstawiały coroczne sprawozdania z realizacji programów polityki prorodzinnej.