Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie uchylił postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego, w którym uznano, że sołtys w imieniu mieszkańców nie ma prawa zaskarżyć decyzji wójta w formie odwołania. Zdaniem sądu, w postępowaniu administracyjnym sołtys może występować w roli pełnomocnika mieszkańców, jeśli zostanie do tego upoważniony.
Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Olsztynie wydało postanowienie stwierdzające niedopuszczalność złożonego przez sołtysa odwołania na decyzję wójta. Według SKO jednostki pomocnicze, jakimi są sołectwa nie mogą skutecznie inicjować postępowania administracyjnego i nie mogą uczestniczyć w postępowaniu na prawach strony tego postępowania.
Wojewódzki Sąd Administracyjny II SA/Ol 820/22 przychylił się do argumentacji SKO, że brak jest przepisów, które przyznawałby sołectwu prawo do uczestnictwa w postępowaniu administracyjnym na zasadach ustalonych w Kodeksie postępowania administracyjnego, jednak konstrukcja odwołania od decyzji wójta, w którym sołtys może występować w dwojakim charakterze: jako pełnomocnik grupy mieszkańców wsi oraz we własnym imieniu jako mieszkaniec wymaga rozpatrzenia.
W uzasadnieniu do orzeczenia sąd wskazał również, że podpisani pod odwołaniem mieszkańcy, jako strona postępowania administracyjnego mają prawo działać przez pełnomocnika, którym może być osoba fizyczna posiadająca zdolność do czynności prawnych, w tym sołtys. Brak pisemnego pełnomocnictwa w sprawie nie przesądza o niedopuszczalności odwołania.
„Brak pełnomocnictwa w przypadku odwołania składanego przez pełnomocnika należy traktować jako brak formalny, o którego uzupełnienie należy wezwać pełnomocnika” – wskazał sąd.
Sąd orzekł również, że w przypadku odwołania złożonego przez sołtysa, do którego dołączono podpisy mieszkańców wraz z ich adresami, pismo można traktować jako wniesienie odwołań w jednym dokumencie, do którego osoby mające interes prawny załączyły własne podpisy.
Zgodnie z ustawą o samorządzie gminnym sołtys jest organem wykonawczym sołectwa, natomiast sołectwo jako jednostka pomocnicza nie posiada osobowości prawnej i nie może być samodzielnym podmiotem praw i obowiązków w zakresie materialnego prawa administracyjnego.
mr/