Wątpliwości co do wyboru składu komisji rewizyjnej
Wpis dodał: Marcin Żyski | Zgłoś błąd lub naruszenie
Komisja rewizyjna to bardzo ważny organ, dzięki któremu rada gminy kontroluje działalność wójta, gminnych jednostek organizacyjnych oraz jednostek pomocniczych gminy. Wśród jej zadań jest m.in. opiniowanie wykonanie budżetu gminy czy występowanie z wnioskiem do rady w sprawie udzielenia lub nieudzielenia absolutorium wójtowi (ewentualnie przeprowadzenia referendum w sprawie odwołania wójta z innych przyczyn).
Rada gminy może zlecić komisji rewizyjnej również inne zadania kontrolne pod warunkiem, że nie naruszać będą uprawnień kontrolnych innych komisji, a przede wszystkim zgodne będą z art. 18a ust. 1 usg, który nie przewiduje możliwości kontroli innych podmiotów poza wyżej wymienionymi, a więc nie dopuszcza np. kontrolowania działalności poszczególnych radnych czy podmiotów gospodarczych działających na terenie gminy.
Jak czytamy w kolejnym ustępie tej samej ustawy "w skład komisji rewizyjnej wchodzą radni, w tym przedstawiciele wszystkich klubów, z wyjątkiem radnych pełniących funkcje przewodniczącego i wiceprzewodniczących rady gminy". W dalszej części brak jest jednak doprecyzowania szczegółów trybu wyłaniania członków komisji, obowiązek określenia zasad i trybu powoływania oraz samego działania komisji rewizyjnej spada na radę gminy, która musi zamieścić je w statucie gminy.
Statut gminy powinien zatem zawierać informację dotyczącą liczby członków komisji rewizyjnej, która - zgodnie z powyższym zapisem - nie może być mniejsza, aniżeli liczba klubów radnych w radzie gminy (w związku z tym, że liczba klubów radnych może się zmieniać, lepiej nie określać sztywnej liczby członków komisji).
Statut gminy powinien określić też, w jaki sposób kluby radnych proponują do komisji swoich kandydatów. Z zapisów ustawy nie wynika bowiem, czy "przedstawiciele wszystkich klubów" to konkretni kandydaci wskazani przez każdy z klubów, czy radni wybrani z całej puli przez radę gminy. Nie brakuje opinii, że skoro w ustawie mowa jest o "przedstawicielach klubu", to klub powinien mieć możliwość samodzielnego wybrania swojego kandydata na to miejsce. Sądy jednak widzą to inaczej - Naczelny Sąd Administracyjny uznał w 2005 roku, że „nie ma podstaw do wyprowadzenia wykładni, że o składzie osobowym komisji rewizyjnej decydują kluby, a nie organ stanowiący – rada gminy, której komisja jest organem” (wyrok z 8 marca 2005 r., OSK 1268/04). Z kolei WSA w Szczecinie w 2011 roku stwierdził że "kluby mogą zgłosić kilku przedstawicieli, z których rada w drodze uchwały wyłoni skład komisji rewizyjnej według głosowania, a samo wskazanie przez klub kandydata na członka komisji rewizyjnej nie przesądza automatycznie o jego wejściu w skład tej komisji, ponieważ wyboru dokonuje rada gminy" (II SA/Sz 289/11).
O ostatecznym składzie osobowym komisji rewizyjnej decyduje więc głosowanie rady gminy, która nie jest zobligowana do zaakceptowania kandydata zaproponowanego przez dany klub radnych. Jak czytamy dalej w wyroku WSA w Szczecinie: "w sytuacji odrzucenia kandydatury jednego z członków klubu radnych, gdy nie jest możliwe zachowanie wymaganego składu liczbowego komisji, podjęcie uchwały na danej sesji jest niedopuszczalne". W takich okolicznościach rada gminy zobowiązana jest do ponowienia próby powołania komisji rewizyjnej na kolejnej sesji.
Rada gminy może zlecić komisji rewizyjnej również inne zadania kontrolne pod warunkiem, że nie naruszać będą uprawnień kontrolnych innych komisji, a przede wszystkim zgodne będą z art. 18a ust. 1 usg, który nie przewiduje możliwości kontroli innych podmiotów poza wyżej wymienionymi, a więc nie dopuszcza np. kontrolowania działalności poszczególnych radnych czy podmiotów gospodarczych działających na terenie gminy.
Jak czytamy w kolejnym ustępie tej samej ustawy "w skład komisji rewizyjnej wchodzą radni, w tym przedstawiciele wszystkich klubów, z wyjątkiem radnych pełniących funkcje przewodniczącego i wiceprzewodniczących rady gminy". W dalszej części brak jest jednak doprecyzowania szczegółów trybu wyłaniania członków komisji, obowiązek określenia zasad i trybu powoływania oraz samego działania komisji rewizyjnej spada na radę gminy, która musi zamieścić je w statucie gminy.
Statut gminy powinien zatem zawierać informację dotyczącą liczby członków komisji rewizyjnej, która - zgodnie z powyższym zapisem - nie może być mniejsza, aniżeli liczba klubów radnych w radzie gminy (w związku z tym, że liczba klubów radnych może się zmieniać, lepiej nie określać sztywnej liczby członków komisji).
Statut gminy powinien określić też, w jaki sposób kluby radnych proponują do komisji swoich kandydatów. Z zapisów ustawy nie wynika bowiem, czy "przedstawiciele wszystkich klubów" to konkretni kandydaci wskazani przez każdy z klubów, czy radni wybrani z całej puli przez radę gminy. Nie brakuje opinii, że skoro w ustawie mowa jest o "przedstawicielach klubu", to klub powinien mieć możliwość samodzielnego wybrania swojego kandydata na to miejsce. Sądy jednak widzą to inaczej - Naczelny Sąd Administracyjny uznał w 2005 roku, że „nie ma podstaw do wyprowadzenia wykładni, że o składzie osobowym komisji rewizyjnej decydują kluby, a nie organ stanowiący – rada gminy, której komisja jest organem” (wyrok z 8 marca 2005 r., OSK 1268/04). Z kolei WSA w Szczecinie w 2011 roku stwierdził że "kluby mogą zgłosić kilku przedstawicieli, z których rada w drodze uchwały wyłoni skład komisji rewizyjnej według głosowania, a samo wskazanie przez klub kandydata na członka komisji rewizyjnej nie przesądza automatycznie o jego wejściu w skład tej komisji, ponieważ wyboru dokonuje rada gminy" (II SA/Sz 289/11).
O ostatecznym składzie osobowym komisji rewizyjnej decyduje więc głosowanie rady gminy, która nie jest zobligowana do zaakceptowania kandydata zaproponowanego przez dany klub radnych. Jak czytamy dalej w wyroku WSA w Szczecinie: "w sytuacji odrzucenia kandydatury jednego z członków klubu radnych, gdy nie jest możliwe zachowanie wymaganego składu liczbowego komisji, podjęcie uchwały na danej sesji jest niedopuszczalne". W takich okolicznościach rada gminy zobowiązana jest do ponowienia próby powołania komisji rewizyjnej na kolejnej sesji.